Informacje na temat środków bezpieczeństwa i sposobach zapobiegania awarii przemysłowej w ZDR Italmatch Polska

W powołaniu na zapisy artykułu 261a ustawy Prawo Ochrony Środowiska (zwanego dalej POŚ; Dz.U. z 2015 r.  pozycja 1434)  Zakładu Dużego Ryzyka (ZDR) Italmatch Polska Sp. z o.o.  Podaje do publicznej wiadomości następujące informacje:

Oznaczenie Prowadzącego Zakład

Prowadzącym Zakład jest organ zarządu spółki Italmatch Polska.
Prezesem Zarządu jest Pan Foort de Jong, w imieniu którego Kierującym Zakładem jest Pan Piotr Jakubowski.

Oświadczenie o PZA podleganiu przez Zakład przepisom o przeciwdziałaniu awariom przemysłowym

ZDR Italmatch Polska potwierdza, że podlega przepisom w zakresie przeciwdziałania awariom przemysłowym. Prowadzący Zakład dokonał zgłoszenia Zakładu, wg art. 250 ust. 1 POŚ, właściwemu organowi Państwowej Straży Pożarnej (PSP), tj. Śląskiemu Komendantowi Wojewódzkiemu PSP w Katowicach i przekazał mu program zapobiegania awariom (PZA), o którym mowa w art. 251 ust. od 1 do 4.

Działalność Zakładu

Działalność ZDR Italmatch Polska sprowadza się do sprowadzana i rozładunku fosforu białego (UN1381) dostarczanego luzem i w opakowaniach, jego czasowego magazynowania oraz przeładowywania i dalszej dystrybucji koleją.

Charakterystyka składowanych substancji niebezpiecznych

Substancją decydującą o zaliczeniu zakładu Italmatch Polska do zakładów dużego ryzyka wystąpienia awarii przemysłowej jest fosfor biały (UN1381), CAS 12185-10-3: , klasyfikowaną wg rozporządzenia CLP jako (Pyr. Sol. 1 Acute Tox. 2 * Acute Tox. 2 * Skin Corr. 1A Aquatic Acute 1):

H250 – Zapala się samorzutnie w przypadku wystawienia na działanie powietrza; H300 – Połknięcie grozi śmiercią; H314 – Powoduje poważne oparzenia skóry oraz uszkodzenia oczu; H330 – Wdychanie grozi śmiercią; H400 – Bardzo toksyczny dla życia wodnego.

W skrócie: fosfor biały jest toksyczną substancją (jeśli połknięta lub wchłonięta), samorzutnie zapalającą się na powietrzu w obecności tlenu atmosferycznego uwalniając szkodliwy tlenek fosforu(V), który – w określonej dawce – jest toksyczny po wchłonięciu, a z wilgocią obecną w powietrzu może tworzyć kwaśne opary.

Stąd też, fosfor biały przechowywany jest pod wodą, bez dostępu tlenu. Fosfor powoduje następujące zagrożenia.

Dla człowieka

  • Zatrucie z ryzykiem śmierci,
  • Poparzenia skóry i oczu z ryzykiem poważnego uszkodzenia tych narządów.

Dla środowiska

  • Skażenie środowiska wodnego,
  • Czasowe zanieczyszczenie lokalnego obszaru wokół pożaru emitowanym dymem (jeśli fosfor uległ zapaleniu na powietrzu).

Dla mienia

  • Pożar z ryzykiem utraty mienia.

Główne scenariusze awarii przemysłowej dla ZDR Italmatch Polska oraz środki bezpieczeństwa

Spośród wielu prognozowanych i ewaluowanych scenariuszy awarii dla Zakładu, finalnie wybrano cztery najbardziej prawdopodobne i przedstawiono Komendantowi Wojewódzkiemu PSP oraz Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska w formie stosownego opracowania. Dwa z nich charakteryzują się skrajnie małym prawdopodobieństwem ich wystąpienia, więc pominięto w niniejszej informacji podawanej do wiadomości publicznej. Pozostałe dwa, najbardziej prawdopodobne, opisano poniżej wraz z wyjaśnieniami dotyczącymi sposobów prewencji oraz środkami bezpieczeństwa.

Uszkodzenie bębna z fosforem podczas rozładunku i transportu wózkiem widłowym

Zdarzeniem inicjującym może być:

  1. Błąd operatora polegający na niewłaściwym najechaniu ramieniem wózka widłowego na transportowany bęben.
  2. Awaria mechaniczna lub hydrauliczna wózka widłowego powodująca upadek transportowanego bębna.

W pierwszym przypadku, zawodność człowieka wynosi 0,00029 przy niedoświadczonym operatorze i 0,00016 przy doświadczonym operatorze. Biorąc pod uwagę, że w roku może być rozładowane nawet 105000 bębnów przez 8 pracowników, prawdopodobieństwo upadku bębna wynosi 1/rok

W drugim przypadku –  przy założeniu pracy wózka 24 godziny dziennie przez 365 dni w roku –  całkowite prawdopodobieństwo awarii sprzętu wynosi 0,3/rok.

Możliwość upadku bębna przy rozładunku wagonu kolejowego i transporcie bębnów przy użyciu wózka widłowego po terenie zakładu wynosi więc 1,3/rok. W konsekwencji tych zdarzeń, końcowe prawdopodobieństwo wystąpienia awarii w postaci pożaru bębna fosforu i wytworzenia się toksycznej chmury wynosi 0,0013/rok.

Środki zapobiegawcze dla tego scenariusza awarii
Do środków proceduralno-organizacyjnych zalicza się tutaj: właściwe przeszkolenie operatora, wymuszanie stosowania instrukcji stanowiskowych oraz kontrola i odnawianie uprawnień do prowadzenia wózków widłowych.

Wśród rozwiązań technicznych znajduje się: odpowiednie zaprojektowanie rampy wyładunkowej, wyposażenie wózka widłowego w sprawdzony typ specjalnego chwytaka do bębnów.

Do rozwiązań przeciwpożarowych należą: bęben wykonany z mocnej stali, co znacząco utrudnia jego przypadkowe uszkodzenie oraz instalacja hydrantowa dostępna zawsze i natychmiast gotowa do użycia, gdy tylko nastąpi zagrożenie wystąpienia pożaru.

Wypięcie się otwartego bębna podczas jego transportu przy pomocy wciągnika łańcuchowego

Powyższą sytuację mogą zainicjować dwa zdarzenia:

  1. Błąd operatora polegający na niewłaściwym zapięciu bębna w klamrę wciągnika łańcuchowego.
  2. Awaria sprzętu tj. wyciągarki łańcuchowej.

W pierwszym przypadku, biorąc pod uwagę, że w roku może być rozładowane nawet 105000 bębnów przez 8 pracowników, przy zakładanej zawodności ludzkiej wynoszącej 0,00008, prawdopodobieństwo upadku bębna wynosi 1/rok

W drugim przypadku –  przy założeniu pracy wózka 24 godziny dziennie przez 365 dni w roku –  całkowite prawdopodobieństwo awarii sprzętu wynosi 0,09/rok. Możliwość upadku bębna przy rozładunku fosforu z bębnów z użyciem wyciągarki wynosi 1,09/rok.

Środki zapobiegawcze dla tego scenariusza awarii

Do środków proceduralno-organizacyjnych zalicza się tutaj: właściwe przeszkolenie operatora, wymuszanie stosowania instrukcji stanowiskowych oraz kontrola i odnawianie uprawnień do obsługi urządzeń wciągnikowych, przeglądy techniczne i konserwacje systemu przenoszenia bębnów.

Wśród rozwiązań technicznych znajduje się: odpowiednie zaprojektowanie chwytaka bębna, topielnice (okna wpustowe basenu magazynu materiału), do których można wrzucić uszkodzony bęben zalewając go w ten sposób wodą; wyposażenie wózka widłowego w sprawdzony typ specjalnego chwytaka do bębnów.

Do rozwiązań przeciwpożarowych należą: fakt, że bęben jest wykonany z mocnej stali, co znacząco utrudnia jego przypadkowe uszkodzenie oraz instalacja hydrantowa dostępna natychmiast gdy tylko nastąpi zagrożenie wystąpienia pożaru.

Informacje dotyczące sposobu ostrzegania i postępowania społeczeństwa w przypadku awarii przemysłowej

Sposoby alarmowania społeczeństwa (jeśli zajdzie taka potrzeba) oraz procedury postępowania podczas awarii przemysłowej w ZDR Italmatch Polska zostały uzgodnione z Komendą Wojewódzką PSP w Katowicach i są dostępne w formie pliku PDF: Italmatch Polska – Ulotka dla ludności cywilnej na wypadek awarii w ZDR Italmatch Polska

Raport o bezpieczeństwie

Zgodnie z art. 254. ust. 1 POŚ, Italmatch Polska opracowało i przedłożyło Komendantowi Wojewódzkiemu PSP w Katowicach oraz Śląskiemu Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska w Katowicach Raport o Bezpieczeństwie opracowany dla Zakładu.

Informacje na środków zabezpieczeń będących w dyspozycji pracowników zakładu Italmatch Polska.

Zgodnie z artykulem 261 ust. 5 i 6 ustawy Prawo Ochrony Środowiska /tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. nr 25 poz. 150) informujemy, że zakład Italmatch Polska przy Naratowicza 15 w Chorzowie dysponuje następującymi środkami zabezpieczeń:

  • Hydranty przeciwpożarowe, węże i dysze przeciwpożarowe,
  • Automatyka kontrolno-pomiarowa i awaryjne blokady pracy pomp,
  • Wysokosprawne wentylatory wyciągowe,
  • Zabezpieczenia organizacyjno-proceduralne.

Załoga zakładu jest przeszkolona w zakresie szybkiego reagowania na sytuacje kryzysowe mogące potencjalnie prowadzić do awarii przemysłowej.